Τον τελευταίο χρόνο και μέσω των έργων ανάπλασης μέσα στον αστικό ιστό της πόλης, αλλά και σε κοινότητες και σχολικές αυλές του δήμου εκτός Γιαννιτσών, γίνεται μια πολύ σημαντική προσπάθεια αύξησης του Αστικού Πρασίνου που σίγουρα μπορούν να κάνουν την πόλη και το περιβάλλον ομορφότερα και υγιή.

Η ευεργετική επίδραση του πρασίνου στις πόλεις και κατ’ επέκταση στους κατοίκους της είναι γνωστή πια και επιστημονικά. Τα δένδρα από αρχαιοτάτων χρόνων χρησιμοποιούνταν τόσο για αισθητικούς σκοπούς, όσο και για θρησκευτικούς, συμβολικούς και κοινωνικούς γενικότερα με τη μορφή δενδροστοιχιών, αλσών, στους κήπους σπιτιών, προαυλίων κτιρίων καθώς και άλλων χώρων. Σήμερα οι δενδροστοιχίες και οι χώροι πρασίνου, αστικού και περιαστικού, έχουν γίνει κανόνας στον εξωραϊσμό των πόλεων και τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των κατοίκων τους.

Η σημασία του πρασίνου στην ψυχική ανάταση, η οικολογική του σημασία και η εξισορροπητική του ικανότητα στο μικρό κλίμα της πόλης γίνεται όλο και περισσότερο γνωστή. Όλο και περισσότερες συλλογικότητες ξεκινούν δράσεις ευαισθητοποίησης της τοπικής αυτοδιοίκησης και των κατοίκων. Δυστυχώς οι σύγχρονες μεγαλουπόλεις, λόγω του τρόπου δόμησής τους, χωρίς σχεδιασμό (ειδικά την περίοδο της αντιπαροχής), έχουν εξελιχθεί σε άκρως υποβαθμισμένα «οικοσυστήματα», τα οποία χαρακτηρίζει μια μεγάλη συγκέντρωση ενεργοβόρων τεχνικών συστημάτων.
Οι αλλοιώσεις αυτές έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των κατοίκων που ίσως δεν τις καταλαβαίνουμε. Αλλά τα τελευταία χρόνια η αλλαγή κλίματος και η αυξημένη ζέστη, μαζί με την έλλειψη πρασίνου και αερίων καύσης δημιουργούν ατμόσφαιρα που δυσχεραίνει την καθημερινότητα μας.
Εμείς συναντήσαμε τον Αντιδήμαρχο Δημήτρη Δαμασκούδη με αρμοδιότητες που αφορούν την Καθαριότητα, το Περιβάλλον και το Πράσινο. Συζητήσαμε μαζί του για πόσο αλλάζει κι αυξάνεται το αστικό πράσινο και πόσο δύσκολη είναι αυτή η προσπάθεια.

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΣΤΙΚΟ ΠΡΑΣΙΝΟ
Ο όρος «αστικό πράσινο» χαρακτηρίζει εκείνους τους χώρους του πολεοδομικού ιστού, που σχεδιάστηκαν για να παραμείνουν χωρίς κτίσματα και να φιλοξενήσουν κάποια μορφή βλάστησης. Το αστικό πράσινο αποτελεί δείκτη βιωσιμότητας του αστικού ιστού. Συμβάλει στη διαμόρφωση του κλίματος της πόλης και παράλληλα λειτουργεί ως χώρος αναψυχής και περιπάτου για τους ανθρώπους.
Ο αντιδήμαρχος κ. Δαμασκούδης μας περιέγραψε τη δουλειά που έχει γίνει στο πράσινο. «Στο OPEN MALL που ολοκληρώνεται στο κέντρο της πόλης» σημειώνει «έχουν ήδη μπει 100 δέντρα και περισσότερα από 40 παρτέρια με χαμηλή βλάστηση. Εμείς ως δημοτική αρχή μέσα σε ένα χρόνο δώσαμε 60 χιλιάδες ευρώ σε δεντροφύτευση όχι μόνο στα Γιαννιτσά, αλλά και σε άλλες κοινότητες μας, μπήκαν θάμνοι και λουλούδια και φυσικά αυτόματο πότισμα. Το ουσιαστικό είναι ότι διορθώθηκαν οι αβαρίες παντού και μπήκε αυτόματο πότισμα εκεί που δεν υπήρχε. Φυσικά η ζέστη και ο παρατεταμένος καύσωνας φέρνει απώλειες, αλλά περισσότερα από το 40% σε παρτέρια και κόμβους με χαμηλή βλάστηση μπήκαν ποτιστικά συστήματα».

Η νέα δημοτική αρχή παρέλαβε μικρά δέντρα στο Πάρκο Αγίου Γεωργίου και μια παραμέληση του χώρου και με την ανάλογη προσπάθεια σήμερα το κεντρικό πάρκο της πόλης αποτελεί έναν από τους σημαντικούς πνεύμονες πρασίνου στον αστικό ιστό. Σύμφωνα με στοιχεία της αντιδημαρχίας πρασίνου, γίνεται κάλυψη σε κενές θέσεις όπου έχουν αφαιρεθεί παλαιοτέρα δέντρα, ενώ αναμένονται δέντρα και παρτέρια στην ανάπλαση της οδού Στράντζης. Ελιές και τριανταφυλλιές έχουν ήδη διαμορφώσει την περιοχή του μικρού πάρκου στον Ομαδικό Τάφο, ενώ στην κατασκευή του Πάρκου στην Αγία Παρασκευή προβλέπονται και ήδη τοποθετούνται 100 δέντρα και παρτέρια χαμηλής βλάστησης.
Ο δήμος προσέφερε επίσης δέντρα για φύτευση στο ΕΠΑΛ και στον ΦΟΓ προσπαθώντας έτσι να δημιουργήσει και ευαισθητοποίηση για την περιποίηση τους. Περισσότερα από 50 χιλιάδες ευρώ δόθηκαν για δέντρα στις κοινότητες του δήμου και στα σχολεία. Το σημαντικό είναι πως η υπηρεσία πρασίνου τοποθετεί σύστημα ποτίσματος παντού, γιατί δυστυχώς δεν υπήρχε και πολλά δέντρα χάθηκαν…

 

ΠΟΙΑ ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΜΙΑ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΠΟΛΗΣ
Ακόμη και τα μικρά παρτέρια με θάμνους και χαμηλή βλάστηση είναι σημαντικά γιατί από τα οφέλη που προσφέρονται είναι η βελτίωση του κλίματος, η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και η βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Το πιο ουσιαστικό είναι η ρύθμιση της θερμοκρασίας, εφόσον το πράσινο μπορεί να σταθεροποιήσει και να μειώσει τις μεταβολές στις υψηλές θερμοκρασίες να απορροφήσει και να φιλτράρει την ηλιακή ακτινοβολία.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ
Αλήθεια τι κάνουμε εμείς; Η στάση και η θέση των κατοίκων και κυρίως των παιδιών. Δυστυχώς η ρίψη σκουπιδιών μέσα στα παρτέρια πρασίνου είναι πολύ συχνή. Μέχρι πρότινος τα καταστήματα εστίασης ζητούσαν κόψιμο δέντρων, ενώ σε όλες τις χώρες του εξωτερικού η φυσική σκιά των δέντρων είναι σημείο συνάντησης και απόλαυσης φαγητού και καφέ. Ακόμα και στους κοινόχρηστους χώρους των πολυκατοικιών, οι εργολάβοι προτίμησαν να ρίχνουν τσιμέντο, ενώ πολεοδομικά τα λάθη ετών οδήγησαν σε πόλεις αφιλόξενες.
Στόχος όλων μας είναι η νοοτροπία σιγά σιγά να αλλάζει, αλλά και σκοπός είναι η ευθύνη μας απέναντι στο περιβάλλον, ώστε ο τόπος που ζούμε εμείς και τα παιδιά μας να είναι όμορφος και να προσφέρει ποιότητα ζωής.
Όπως όλα δείχνουν και με βάση την τακτική που ακολουθεί η νέα δημοτική αρχή, φαίνεται πως η προτεραιότητα είναι η προστασία και η αναβάθμιση του αστικού πρασίνου, σε σχέση πάντα με τις δυνατότητες χώρου μέσα στην πόλη.

 


Η αύξηση του αστικού πρασίνου είναι ζωτικής σημασίας για την πόλη των Γιαννιτσών και τις μεγάλες κοινότητες του δήμου Πέλλας, εφόσον συμβάλει και στην απορρύπανση της επιβαρυμένης ατμόσφαιρας και στην αισθητική.
Ο αντιδήμαρχος πρασίνου, καθαριότητας και περιβάλλοντος Δημήτρης Δαμασκούδης μας περιέγραψε την συνολική προσπάθεια που είναι σε εξέλιξη. Μας επισήμανε πως στους νέους κόμβους που δημιουργούνται στην περιοχή της 20ης Οκτωβρίου και αλλού θα τοποθετηθεί χαμηλή βλάστηση, ενώ στόχος είναι η τοποθέτηση νέων δέντρων στις μεγάλες οδούς Χατζηδημητρίου, Πλαστήρα και Παπαϊωάννου. Τουλάχιστον 30 δέντρα προβλέπεται να φυτευτούν στη νέα πλατεία Γκόνου Γιώτα, περιμετρικά στον κύκλο.

Περισσότερα από 100 δέντρα σε συνδυασμό και με την ανάπλαση του κεντρικού πεζόδρομου
της πόλης που κατασκευάστηκε την δεκαετία του 1980. Σε όλες τις περιπτώσεις δεντροφύτευσης χρησιμοποιούνται δέντρα που μπορούν να επιβιώσουν στις ιδιαίτερες συνθήκες των πόλεων και να ανταποκρίνονται στον συγκεκριμένο σκοπό χρήσης τους.
Τα χαρακτηριστικά των κατάλληλων ειδών για αστική χρήση είναι:
• Μεγάλο οικολογικό εύρος
• Αντοχή σε υψηλές θερμοκρασίες
• Αντοχή στην ξηρασία
• Αντοχή στη ρύπανση
• Αντοχή στη φωτορύπανση κλπ.

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΜΠΛΕ ΚΑΙ ΚΑΦΕ ΚΑΔΟΙ
Πρόγραμμα για περισσότερους υπόγειους κάδους στο κέντρο της πόλης, έχει η αντιδημαρχία καθαριότητας. Στην συζήτησή μας με τον Δημήτρη Δαμασκούδη μάθαμε πως μελετάτε ο καφέ κάδος για τα οργανικά απορρίμματα και τα βιοδιασπώμενα υλικά, ενώ σημαντικό για έσοδα και στον δήμο είναι οι κάδοι ανακύκλωσης για τον καφέ από τις μηχανές εσπρέσο των καταστημάτων εστίασης.
Σίγουρα χρειάζεται μια ουσιαστική στρατηγική και ενημέρωση και προς τους κατοίκους για την καθαρή ανακύκλωση βιβλίων και χαρτόκουτων τα οποία με την διαχείριση από τον δήμο θα έφερνε έσοδα στα αυτοδιοικητικά ταμεία. Αξίζει να σημειώσουμε εδώ την λειτουργία για τους κάδους ανακύκλωσης ρούχων και παπουτσιών, τα οποία συλλέγονται από ιδιωτική εταιρία και ανακυκλώνονται για νέα χρήση. Όσοι πιστεύουν πως τα ρούχα δίνονται σε οικογένειες που τα έχουν ανάγκη, πρέπει να γνωρίζουν ότι όλα ανακυκλώνονται. (Ενημερωτικά λοιπόν όσοι θέλουν να προσφέρουν ρούχα σε συνανθρώπους τους, μπορούν να τα αφήνουν στο δημοτικό κατάστημα στις Εργατικές Κατοικίες που βρίσκονται μετά τα φανάρια του Σκλαβενίτη απέναντι από την υπηρεσία καθαριότητας στον δρόμο για Αραβησσό.)
Σημαντικοί είναι οι κάδοι – καμπάνες στους οποίους αποκλειστικά ρίχνουμε γυαλί και μόνο γυαλί. Από την διαχείριση του οποίου ο δήμος Πέλλας έχει κάποια έσοδα.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ
Η αύξηση του πληθυσμού των πόλεων, η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, η μείωση ή εξαφάνιση παραδοσιακών χώρων πρασίνου, η αύξηση της ρύπανσης στο αστικό περιβάλλον και η γενικότερη επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης στον αστικό χώρο οδηγούν έστω και με δραματικό τρόπο στην αναγνώριση της αξίας του αστικού πρασίνου. Το αστικό πράσινο δεν είναι πολυτέλεια, είναι ανάγκη, είναι ο μόνος τρόπος για να βγάλουμε τις σύγχρονες πόλεις από τα αδιέξοδα στα οποία οδηγούνται.
Δυστυχώς οι δήμοι καλούνται να πληρώνουν πολλά στην διαχείριση των απορριμμάτων. Ο ΧΥΤΑ των Γιαννιτσών είναι σε ιδιωτικά χέρια με αποτέλεσμα οι δήμοι που αποθέτουν τα σκουπίδια τους εκεί να πληρώνουν για την ρίψη τους χιλιάδες ευρώ. Η νέα δημοτική αρχή μελετά και σχεδιάζει να μειώσει το κόστος, δημιουργώντας το ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΗΜΕΙΟ όπου θα διαχειρίζεται η ίδια την ανακύκλωση, χωρίς μεσάζοντες και μεταφορά από τον ιδιώτη.

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΩΝ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Εδώ και πολλά χρόνια το Δίκτυο Πολιτών για το Περιβάλλον έχει φέρει στην επιφάνεια και αγωνίζεται για την απόδοση των πρώην στρατοπέδων στην κοινωνία των Γιαννιτσών και στην ανάδειξή τους σε κύριους χώρους πρασίνου, διεκδικώντας την πλήρη στο 100% παραχώρηση τους στους κατοίκους του δήμου Πέλλας.
Σύμφωνα με την ομάδα Πρωτοβουλίας για την πλήρη απόδοση των παλιών στρατοπέδων στην τοπική κοινωνία, ο δήμος Πέλλας οφείλει να επαναδιαπραγματευτεί τη συμφωνία με το Ταμείο Εθνικής Άμυνας ώστε και οι δυο εκτάσεις των στρατοπέδων ΚΑΨΑΛΗ και ΦΙΛΙΠΠΑΚΟΥ να παραχωρηθούν εξ ολοκλήρου στον δήμο για χρήση αποκλειστικά ως χώρου πρασίνου και αναψυχής.
Η Ομάδα Πρωτοβουλίας συνεχίζει συστηματικά τις παρεμβάσεις της και την παρουσία της όταν απαιτείται στο δημοτικό συμβούλιο, ζητώντας να προχωρήσει ο δήμος άμεσα ακόμη και σε δημοψήφισμα για την χρήση των στρατοπέδων, δηλώνοντας την ανάγκη για ένα μέλλον με πράσινο, δημόσιους χώρους και βιωσιμότητα.

Τελικά η αντιμετώπιση του αστικού πρασίνου είναι η κλασική περίπτωση, όπου βλέπουμε το δέντρο και όχι το δάσος. Η λειτουργία της Αντιδημαρχίας Πρασίνου, Καθαριότητας και Περιβάλλοντος είναι να δημιουργεί συστηματικά τρόπους αναβάθμισης στην ποιότητα ζωής μας στο αστικό κέντρο. Με πενιχρά κονδύλια στους προϋπολογισμούς τους και με Τμήματα Πρασίνου με ελάχιστο προσωπικό ή και χωρίς καθόλου υπηρεσίες πρασίνου ή με γεωτεχνικό προσωπικό που ασχολείται σε άλλους τομείς, οι Δημοτικές Αρχές συνήθως προσδοκούν το αστικό πράσινο να αναπτύσσεται μόνο του με τη βοήθεια του ήλιου και της βροχής. Και εμείς όμως ως πολίτες και κάτοικοι έχουμε μεγάλες ευθύνες. Στην καθημερινότητα μας πετάμε πολλά σκουπίδια στον δρόμο, βαριόμαστε την ανακύκλωση, δεν φροντίζουμε τα δεντράκια στο πεζοδρόμιο μας και αφήνουμε μπάζα και μεγάλα ογκώδη σκουπίδια σε χώρους που δεν πρέπει.
Θέλουμε να ζούμε και να μεγαλώνουμε τα παιδιά μας σε έναν όμορφο τόπο. Στο χέρι μας είναι να τον διατηρούμε και καθαρό και πράσινο.