Ο Μάρκος Σαπουντζόγλου αποτελεί μία από τις πιο χαρακτηριστικές μορφές της νέας γενιάς αγροτών που τόλμησαν να αλλάξουν την εικόνα της ελληνικής υπαίθρου. Γεννημένος στη Γερμανία από Έλληνες μετανάστες και μεγαλωμένος στο Δυτικό Πέλλας, κουβαλά μέσα του τη διπλή εμπειρία της ξενιτιάς και της επιστροφής στη ρίζα. Σπούδασε αλιεία και υδατοκαλλιέργεια, όμως η αγάπη για τη γη και η ανάγκη να αξιοποιήσει το οικογενειακό κτήμα τον οδήγησαν να στραφεί στη γεωργία.

Το 2005 έκανε το πρώτο βήμα, μεταφυτεύοντας πέντε στρέμματα μπρόκολου στο αγρόκτημα του πατέρα του. Από τότε, με όραμα, επιμονή και πίστη στην καινοτομία, κατάφερε να μετατρέψει την οικογενειακή προσπάθεια σε μια σύγχρονη και καθετοποιημένη επιχείρηση: τη MS Farm. Σήμερα η εταιρεία αριθμεί περίπου 1.500 στρέμματα καλλιεργειών –με κυρίαρχα τα μπρόκολα, τα κουνουπίδια και το Romanesco– ενώ εισήγαγε στην Ελλάδα την πατενταρισμένη ποικιλία μπρόκολου Bimi.

Η συμβολή του στη γεωργία είναι διπλή: αφενός δημιούργησε μια επιχείρηση με εξαγωγικό προσανατολισμό που δίνει προστιθέμενη αξία στην τοπική οικονομία, αφετέρου ανέδειξε το Δυτικό Πέλλας ως σημείο αναφοράς για την παραγωγή σταυρανθών στην Ελλάδα. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2014 τιμήθηκε με τον τίτλο του «Αγρότη της Χρονιάς», ενώ το 2024 το Επιμελητήριο Πέλλας τον βράβευσε για τη συνολική του προσφορά.

Με σεβασμό στη γη, επενδύσεις σε τεχνολογία και με στόχο να στηρίξει τους ανθρώπους της περιοχής του, ο Μάρκος Σαπουντζόγλου αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα του πώς η ελληνική περιφέρεια μπορεί να παράγει καινοτομία, ποιότητα και εξωστρέφεια.

Τι σας ώθησε να αφήσετε τον τομέα της υδατοκαλλιέργειας και να ακολουθήσετε την αγροτική δραστηριότητα με τα μπρόκολα;

Η ανησυχία μου για δημιουργία. Ήθελα να φτιάξω κάτι δικό μου και να το κάνω στον τόπο μου. Γι’ αυτό και επέστρεψα, μετά από αρκετά χρόνια στις ιχθυοκαλλιέργειες, και ξεκίνησα σιγά-σιγά, βήμα-βήμα, στο χωριό μου. Η γεωργία ήταν το επάγγελμα του πατέρα μου και ουσιαστικά πήρα τη «σκυτάλη».

Το 2005 ξεκινήσατε με πέντε στρέμματα μπρόκολο. Σήμερα η MS Farm έχει φτάσει στα 1.500 στρέμματα. Ποιες ήταν οι πιο μεγάλες δυσκολίες και ποιες οι καθοριστικές στιγμές σε αυτήν την πορεία;

Ναι, ισχύει. Τα 1.500 στρέμματα δεν έγιναν από τη μια στιγμή στην άλλη· χτίστηκαν σταδιακά σε βάθος περίπου 20 χρόνων. Κάθε χρονιά αυξάναμε ένα μικρό ποσοστό, ώστε διαχειριστικά και παραγωγικά να είμαστε έτοιμοι. Παράλληλα «δέσαμε» εμπορικά τη δραστηριότητα με συμφωνίες και συμβόλαια ποσοτικών παραλαβών με πελάτες.
Στην αρχή μάθαμε πολύ καλά την καλλιέργεια των σταυρανθών (μπρόκολο, κουνουπίδι) και, όταν ήμασταν σίγουροι για την ποιότητα, ανεβήκαμε σταδιακά. Η μεγαλύτερη πρόκληση δεν ήταν η αύξηση των στρεμμάτων, αλλά οι υποδομές: η σωστή διαχείριση του τελικού προϊόντος (ψυκτικές εγκαταστάσεις, logistics, τυποποίηση) και φυσικά η εξασφάλιση των απαιτούμενων κεφαλαίων.

 

Εισαγάγατε στην Ελλάδα το μπρόκολο Bimi και επενδύσατε σε καινοτόμες μεθόδους καλλιέργειας και τυποποίησης. Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η αγορά αυτών των προϊόντων;

Το Bimi είναι ουσιαστικά branding μιας συγκεκριμένης ποικιλίας μπρόκολου (τύπου broccolini) με μακρύ, τρυφερό μίσχο. Υπάρχουν δικαιώματα χρήσης του ονόματος και οργανωμένο marketing από την εταιρεία που το διαχειρίζεται [πιθανό: Sakata Seeds – προς επιβεβαίωση].
Το επιλέξαμε γιατί η κατανάλωσή του αυξάνεται ραγδαία διεθνώς: έχει εξαιρετική γεύση και τραγανότητα, μαγειρεύεται γρήγορα (2-3 λεπτά) και καταναλώνεται ολόκληρο. Ενδείκνυται για σοτάρισμα/γκριλ/φούρνο (όχι παρατεταμένο βράσιμο). Υπάρχουν και συσκευασίες ~200 γρ. για λιανική.
Για την Ελλάδα, υπάρχει αποκλειστική αδειοδότηση προς εμάς για παραγωγή/διαχείριση/προώθηση. Η ζήτηση σε βόρειες χώρες τον χειμώνα είναι ισχυρή — δεν μπορούν να καλλιεργήσουν εύκολα — άρα βλέπουμε προοπτική τόσο εγχώρια όσο και εξαγωγικά.

Πόσο σημαντική είναι για εσάς η τοποθεσία του Δυτικού Πέλλας; Σας ευνοεί ή σας δυσκολεύει σε ζητήματα όπως οι υποδομές, η πρόσβαση στις αγορές, η κλιματική συνθήκη;

Το Δυτικό Πέλλας είναι πλεονέκτημα. Είναι ένα όμορφο, μικρό επαρχιακό χωριό με άμεση πρόσβαση στη Θεσσαλονίκη (περίπου 45 χλμ.). Η εγγύτητα στα χωράφια μάς επιτρέπει να έχουμε τις εγκαταστάσεις μέσα στην παραγωγική ζώνη: γρήγορη συλλογή, άμεσο πέρασμα στα ψυγεία, καλύτερη αλυσίδα ψύξης, διατηρησιμότητα και χρώμα. Η ζωή στην επαρχία σου δίνει και έναν πιο ανθρώπινο ρυθμό, χωρίς να χάνεις τις ευκαιρίες της αγοράς.

Απασχολείτε εργαζόμενους από το χωριό και την ευρύτερη περιοχή. Τι σημαίνει αυτό για την τοπική κοινωνία και πώς βλέπετε τον ρόλο σας σε αυτήν;

Οι περισσότεροι εργαζόμενοι είναι από το Δυτικό Πέλλας και τα γύρω χωριά. Αυτό στηρίζει άμεσα την τοπική οικονομία (καταστήματα, καφετέριες, πρατήρια κ.λπ.) και, γενικότερα, «μένει» χρήμα στον τόπο. Παράλληλα, προσπαθούμε να βοηθάμε έμπρακτα: πολιτιστικούς και αθλητικούς συλλόγους, δράσεις του χωριού, αλλά και οικογένειες όπου μπορούμε. Είναι αμφίδρομο· στηρίζουμε και μας στηρίζουν.

Υπάρχουν προβλήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή, τα οποία θα θέλατε να αναδειχθούν ή να λυθούν ώστε να στηριχθεί καλύτερα η αγροτική παραγωγή;

Το βασικό ζήτημα είναι οι υποδομές. Για να μεγαλώσει μια αγροτική επιχείρηση χρειάζονται καλύτεροι δρόμοι, χώροι αποθήκευσης και ψύξης, και γενικά μια πιο σταθερή στήριξη από την πολιτεία. Αν αυτά βελτιωθούν, θα βοηθηθεί ουσιαστικά και η παραγωγή και η τοπική οικονομία.

Ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον της MS Farm; Υπάρχουν νέες καλλιέργειες, συνεργασίες ή εξαγωγικές αγορές που σχεδιάζετε;

Το όραμα δεν σταματά. Η «ανησυχία για δημιουργία» γεννά συνεχώς νέες ιδέες και στόχους. Από τα 5 στρέμματα φτάσαμε στα 1.500, περάσαμε από πολλούς κωδικούς/προϊόντα, εστιάσαμε όπου βλέπαμε τάση και γίναμε leader εκεί. Παράλληλα δοκιμάζουμε και άλλα ενδιαφέροντα προϊόντα: το Bimi/broccolini, πολύχρωμα κουνουπίδια (μοβ, πράσινα, πορτοκαλί), romanesco κ.ά. Κοιτάμε συνεργασίες και αγορές που «κουμπώνουν» με την τεχνογνωσία μας.

Ποιοι είναι οι στόχοι σας για την επόμενη δεκαετία, τόσο σε επίπεδο επιχείρησης όσο και σε σχέση με την ανάπτυξη του ίδιου του Δυτικού Πέλλας;

Να ενισχύσουμε την πρωτοκαθεδρία μας στα προϊόντα που πιστεύουμε και να επεκτείνουμε επιλεκτικά την γκάμα με ό,τι έχει πραγματική ζήτηση και αξία. Σε επίπεδο τόπου, να συνεχίσουμε να δημιουργούμε θέσεις εργασίας και να στηρίζουμε δράσεις που αναβαθμίζουν την περιοχή. Η επιχείρηση δεν «τελειώνει» εδώ—στόχος είναι βιώσιμη ανάπτυξη, καλύτερες υποδομές και μεγαλύτερη εξωστρέφεια.